Agnieszka Wachowska
Łososie w Oregonie
Profesor Jerzy Dietl, którego pierwsza rocznica śmierci minęła w lutym tego roku, miał wielką wiedzą, szerokie horyzonty i umiejętność patrzenia w przyszłość, jednak kompletnie nie znał się na rybach ani wędkowaniu. Dlatego, gdy Robert Faris, w 1989 roku zaprosił go na wspólne wędkowanie, zgodził się, choć jednocześnie obawiał, czy sprosta wyzwaniu. Mimo niepewności Profesora połowy udały się znakomicie, choć Profesor utrzymywał, że dopisało mu wówczas szczęście nowicjusza. Można powiedzieć, że to właśnie dzięki tej wspólnej wyprawie na łososie, narodził się pomysł założenia Fundacji Edukacyjnej Przedsiębiorczości, a poprowadził ją właśnie profesor Dietl.
Fundacja została zarejestrowana na początku 1991 r. w Łodzi, mieście, w którym Izrael Poznański – jeden z najbogatszych ludzi Królestwa Polskiego – założył swoje bawełniane imperium. Założeniem było wspieranie procesu kształcenia przyszłych kadr menedżerskich, położenie podwalin pod kuźnię talentów biznesowych, ale przede wszystkim, intencją była inwestycja w edukację przyszłości. W latach PRL polska edukacja ekonomiczna w uczelniach nie była na najwyższym poziomie, a tych, którzy studiowali ekonomię uczono przede wszystkim tej reprezentującej myśl socjalistyczną, która nie miała większego uzasadnienia ani logicznego, ani praktycznego.
Przełom nastąpił w latach 90., kiedy to w Polsce pojawił się kapitalizm, a młodzi Polacy zaczęli, jako kierunki studiów, wybierać marketing i zarządzanie, wierząc, że zapewnią im lepszy start i pomogą w odniesieniu sukcesu w życiu. Okazało się jednak, że polskie uczelnie nie miały odpowiedniego zaplecza na przyjęcie tak wielkiej liczby osób, zaś powstające, jak grzyby po deszczu uczelnie prywatne były płatne i nie miały zaplecza finansowego z budżetu państwa, jakim dysponowały te państwowe. Jednocześnie, w dobie gwałtownej transformacji gospodarczej, niezbędne były kadry posiadające umiejętność zarządzania w gospodarce wolnorynkowej i Fundacja świetnie wpisała się w czas oraz potrzeby, oferując stypendia pokrywające nawet połowę czesnego w uczelniach prywatnych, co oczywiście, niosło korzyści dla uczelni, ale przede wszystkim dla studentów – młodych ludzi z talentem, którzy w przeciwnym wypadku nie mieliby dostępu do edukacji na odpowiednio wysokim poziomie. Co ważniejsze, FEP była wówczas jedyną instytucją, która oferowała stypendia studentom prywatnych szkół wyższych.
Kiedy liczba osób legitymujących się wyższym wykształceniem w Polsce znacznie wzrosła Fundacja stanęła przed wyzwaniem innego rodzaju, mianowicie koniecznością wyrównania szans w dostępie do edukacji wyższej w środowiskach małych miast i wsi. Tak właśnie narodził się Program Stypendiów Pomostowych, który miał umożliwić młodym ludziom ze wsi i małych miast podjęcie studiów. Ten projekt jest wspólnym działaniem wielu firm i instytucji, które czują odpowiedzialność społeczną i widzą niezbywalną wartość edukacji.
Wszystkie działania do tej pory podjęte przez Fundację zaowocowały wymiernie w postaci rzeszy młodych i zdolnych osób, które dzięki otrzymanemu wsparciu osiągają sukcesy na polach naukowych i zawodowych. Stypendia stworzyły możliwości rozwoju, poszerzania wiedzy i umiejętności, ułatwiły młodym ludziom dostęp do uczelni wyższych i wspierały proces rozwijania kompetencji niezbędnych na rynku pracy.
W 2017 roku Fundacja rozszerzyła kierunek swoich działań, oferując wsparcie uczniom szkół podstawowych w ramach programu Projektor, w którym promowany jest także wolontariat studencki. Celem nadrzędnym programu jest wydobycie potencjału drzemiącego w dzieciach, oraz zachęcenie studentów do działań wspierających szanse innych osób i pokazanie, że mają realną moc sprawczą, kształtującą przyszłe pokolenia.
Wraz ze zmianą trybu życia i nauki wymuszoną przez pandemię, Fundacja zaczęła pełniej korzystać z możliwości oferowanych przez nowoczesne technologie i platformy edukacyjne. W 2021 roku uruchomiono platformę ekampus.pl, która w sposób cyfrowy pozwala skutecznie dotrzeć i zarządzać współpracą ze stypendystami i wolontariuszami, jednocześnie oferując wachlarz możliwości edukacyjnych, szkoleniowych i wspomagających rozwój niezbędnych społecznych i cyfrowych kompetencji; jest to wspólny projekt Programu Stypendiów Pomostowych oraz Programu Projektor.
Po trzydziestu latach działalności, można z dumą powiedzieć, że fundamentalne założenia, dla których Fundacja powstała, zostały zrealizowane w wielu formach, nie tylko pomocy stypendialnej, ale poprzez wspieranie wydawnictw z obszaru ekonomii, finansów i zarządzania (ponieważ w początkowej fazie zmian brakowało absolutnie wszystkiego, co wiązało się z edukacją, w tym fachowej literatury), organizowanie konferencji naukowych, konkursów, propagując grę symulacyjną czy organizując Forum Przedsiębiorczości, na którym spotykali się przedsiębiorcy i menedżerowie, a także znane postaci z życia społecznego, gospodarczego czy politycznego.
Misją Fundacji, od samego początku jej istnienia, było nowatorskie spojrzenie na edukację, wskazywanie nowych ścieżek i możliwości, wytyczanie szlaków na przyszłość i bycie źródłem inspiracji do zmian i większej aktywności. Z wielką uwagą i na bieżąco śledzone są zmiany w edukacji wyższej, trendy na rynkach pracy i ich wpływ na otoczenie, ponieważ ma to bezpośredni wpływ na nowe działania i projekty podejmowane przez Fundację. Fakt, że stypendyści FEP odnoszą sukcesy i są doceniani nie tylko w Polsce, ale i na świecie jest żywym dowodem na to, że cel został w pełni osiągnięty. O ile jednak, w początkowej fazie działalności, założeniem było wyrównywanie szans w dostępie do edukacji w ogóle, o tyle obecnie działania Fundacji nakierowane są w głównej mierze na umożliwienie młodym ludziom ze wsi i małych miast otrzymania dyplomu uczelni naprawdę dobrej i cenionej przez pracodawców.
Niemal 50 tysięcy do tej pory przyznanych stypendiów przynosi znakomite owoce – stypendyści FEP wytrwale wspinają się po kolejnych stopniach kariery naukowej, osiągają sukcesy i w pełni korzystają ze zdobytej wiedzy.
Wróćmy zatem do łososi w Oregonie. Łowienie talentów jest bardzo zbliżone do łowienia ryb – trzeba wykazać się cierpliwością i wytrwałością. Możliwe, że nie za każdym razem wynik połowu robi wrażenie, ale wzorem Profesora Dietla, który kiedyś przyjął zaproszenie na ryby, mimo kompletnego braku doświadczenia na tym polu, trzeba mieć nadzieję, że warto, trzeba łowić talenty i pozwalać młodym ludziom na rozwój. Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości stawia na potencjał młodych ludzi, którzy – o ile otrzymają odpowiednie wsparcie i pomoc – będą mogli dzięki nam spełniać swoje marzenia, a w przyszłości będą także widzieli wartość w oferowaniu pomocy innym.
Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości została utworzona w 1991 roku z inicjatywy Polsko-Amerykańskiego Funduszu Przedsiębiorczości, aby wspierać rozwój kapitału intelektualnego dla gospodarki rynkowej. Od początku głównym obszarem aktywności była realizacja programów stypendialnych. Dorobkiem fundacji jest przyznanie 50 tys. stypendiów, zorganizowanie 40 konferencji, wydanie 130 publikacji, zorganizowanie 40 edycji różnych konkursów, 41 tys. projektów edukacyjnych dla dzieci. Na wszystkie przedsięwzięcia realizowane przez fundację wydano dotąd 166 mln zł.
Od 20 lat fundacja jest realizatorem Programu Stypendiów Pomostowych, służącego wyrównywaniu szans edukacyjnych i wspieraniu młodych ludzi w rozwoju. W ramach programu przyznano dotychczas 26 tys. stypendiów. Poza wsparciem finansowym stypendyści biorą udział w konferencjach, warsztatach, szkoleniach i stażach.
Realizacja Programu Stypendiów Pomostowych jest możliwa dzięki wsparciu wielu instytucji i organizacji społecznie odpowiedzialnych. Partnerami programu są obecnie: Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności, Narodowy Bank Polski, Fundacja Wspomagania Wsi, Fundacja BNP Paribas, a także koalicja blisko 80 lokalnych organizacji pozarządowych. Program jest realizowany przy współpracy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Centrum im. Profesora Bronisława Geremka oraz Fundacji „Stocznia”. Na realizację dwudziestu edycji programu Partnerzy przeznaczyli 130 milionów zł.
Od pięciu lat Fundacja realizuje drugi program Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności - Projektor, w ramach którego studenci - wolontariusze zrealizowali dotąd 41 tys. projektów edukacyjnych dla prawie pól miliona dzieci ze wsi i małych miast. W czasie ostatnich 5 lat wraz z ekspertami przygotowana została oferta odpowiadająca na aktualne potrzeby współczesnego świata. Opracowane modele działania przygotowują dzieci do życia pełnego wyzwań, ćwiczą z dziećmi kompetencje przyszłości i pokazują im, że można poznawać świat inaczej.
Więcej informacji o Fundacji i jej programach: www.fep.lodz.pl; www.stypendia-pomostowe.pl; www.projektor.org.pl; www.paii.pl
